بدون ترديد يکی از مهمترين ارکان هر سازمان، رهبری آن است. رهبری اثربخش در يک سازمان میتواند باعث پيشگيری از بحرانها و رسيدن به موفقيتی کمنظير درکسب و کار شود. در عوض فقدان رهبری در هر سازمانی به همان اندازه تاثيرگذار است. بدون رهبری، سازمان بهطور يقين دچار رکود و انحراف از مسير اصلی خود میشود. سازمان بدون رهبر، توانايي تصميمگيری مناسب و بهنگام ندارد و در اغلب موارد در صورت تصميمگيریها دچار خطا میشود.
در اين نوشتار ابزاری برای تقويت توان رهبری سازمان که میتواند منجر به رشد سريع آن شود، معرفی میشود.
معرفی ابزار
1) مهارتهای رهبری خود را مورد سنجش قرار دهيد. برای رهبری مناسب سازمان نيازمند آگاهی از مهارتهای مورد نياز يک رهبر و ارزيابی وضعيت خود هستيد. برای اين کار از ابزارهای مناسب ارزيابی وضعيت LPI (که قبلا در همين ستون معرفی شده است) استفاده کنيد.
2) در «اقيانوس آبی» شنا کنيد. بهعنوان يک رهبر بايد کارکنان را به سمت اقيانوسهای آبی سوق دهيد، جايي که میتواند برای سازمان سودآور و پررونق باشد. زمانی که يک سازمان در «اقيانوس آبی» حرکت میکند میتوان انتظار داشت که سهم عمده بازار را به دليل ارائه محصول يا خدمت منحصربهفرد خود در اختيار دارد. بنابراين بايد از اقيانوسهای قرمز که پر از کوسه هستند خارج شويد و مطمئن شويد که در فضای آرام اقيانوس آبی رقبا آسيبی به شما نمیرسانند.
3) فرهنگ کارآفرينی ايجاد کنيد. برای رسيدن به نتايج چشمگير در سازمان نياز به افرادی با انگيزه و با روحيه کارآفرينی داريد. برای نگهداری بهترکارکنان، آنها را با پاداشهای بزرگ بهطور جدیتر درگير فرآيندهای سازمان کنيد.
4) برای کارکنان خود بهترين منابع را فراهم کنيد. وقتی کارکنان ابزار مناسبی برای انجام کار نداشته باشند، شبيه شکارچی خواهند بود که بدون اسلحه به شکار رفته است! بهعنوان يک رهبر سازمانی سعی کنيد بهترين ابزار کار(شامل تجهيزات، نرمافزار و...) را برای آنها فراهم کنيد و خواهيد ديد آنها چگونه نتايجی فوقالعاده برای سازمان خلق خواهند کرد.
5) شنوندهای موثر باشيد. اگر فکر میکنيد در گوشهای شما چوب پنبههايي هست که مانع خوب شنيده شدن صدای مشتريان و کارکنان میشود، همين حالا آنها را از گوش خود در آوريد! سعی کنيد واقعا گوش کنيد. بهطور کامل حضور داشته باشيد و بشنويد. افراد بهطور کامل ميزان توجه شما را به خود درک میکنند.
6) رشدي مستمر داشته باشيد. برنامهريزي كنيد هر روز خود و سازمان خود را يک درصد بهبود دهيد. به اين ترتيب خواهيد ديد در پايان هر سال کاری ميزان بهرهوری شرکت شما بهطور قابل توجهی افزايش يافته است. حتی اگر سازمان شما عملکرد بهتری نسبت به ساير رقبا داشته باشد، با اين روش خواهيد توانست فاصله خود را با آنها بهطور چشمگيری افزايش دهيد.
7) اشکالات سازمانی را بهطور سريع برطرف کنيد. وقتی در سازمان با مسالهای مواجه میشويد که منجر به کاهش بهرهوری و ضعف در نتايج خروجی میشود، بلافاصله نسبت به شناسايي و رفع آن اقدام کنيد. برای مثال اگر احساس میکنيد جذب و استخدام نامناسب افرادی در سازمان منجر به اشکال شده است، بلافاصله پس از بررسی نسبت به جابهجايي يا خروج آنها اقدام کنيد.
8) به کارکنان آزادی عمل بدهيد. براساس سطح بلوغ و توسعه کارکنان به آنها آزادی عمل بدهيد. در مدل رهبری اقتضايي هرسی-بلانچارد(اين ابزار قبلا در همين ستون معرفی شده است)، میتوانيد بهترين سبک برای رهبری کارکنان خود را انتخاب کنيد. وقتی کارکنان شما به سطح مناسبی از انگيزش و مهارت رسيده باشند، بهترين گزينه دادن آزادی عمل و تفويض کار به آنها است.
9) برای کارکنان نقش مشاور داشته باشيد. سعی کنيد برای کارکنان خود در سازمان نقش مشاور (Mentor) ايفا كنيد. يکی از بهترين روشهای توسعه افراد رويکرد مشاوره
(mentoring) است. با اين روش خواهيد توانست بيشترين ميزان انگيزش و توانايي را در کارکنان خود ايجاد كنيد.
10) فراموش نکنيد: مسووليت شکست در سازمان بهعهده رهبر است. امکان بروز خطا و شکست هميشه وجود دارد. اما نحوه برخورد و پذيرش آن بسيار حائز اهميت است. بهطور يقين با بهبود فرآيندها و رفع ريشهای خطاها، شکستهای قبلی تکرار نخواهد شد، اما اين وظيفه رهبر سازمانی است که سرزنشهای مشتريان، سهامداران و ذینفعان را بشنود و مسووليت شکست را بر عهده بگيرد.
11) موفقيت مربوط به کل سازمان است. پيروزی در کسبوکار محقق میشود. اما اعتبار هر موفقيتی در سازمان مربوط به کل سازمان است. بنابراين به عنوان رهبر سازمانی وظيفه داريد از تمامی افراد در کسب موفقيتهای سازمانی قدردانی كنيد و از مشارکت آنها تشکر کنيد. کارکنان از رهبران فروتن پيروی میکنند.
12) شفافيت داشته باشيد. در تعامل با کارکنان سعی کنيد شفافيتی منحصربهفرد از خود نشان دهيد. بهتر است بدانيد سازمان هوشمند است که اعضای آن به راحتی عدم شفافيت را تشخيص میدهند. بنابراين بهتر است در مواقع بروز بحران يا شکست حقايق را با در نظر گرفتن شرايط به اعضای سازمان منتقل کنيد.
13) آرامش خود را حفظ کنيد. رهبران بايد حتی در شرايط بحران رفتاری مناسب از خود بروز دهند. حفظ آرامش در رهبر سازمان میتواند احساس اعتماد به نفس و امنيت را به سازمان منتقل كند. با اندکی بررسی میتوان درک کرد، هر سازمانی که موفقيت بزرگی به دست آورده است، رهبر سازمانی قدرتمندی در اختيار داشته است. بنابراين بهتر است برای بهبود، تقويت و توسعه مهارتهای رهبری خود از همين امروز اقدام کنيد.