علت عدم گسترش لیزینگ‌ها؟

فاطمه بهادری: لیزینگ در ایران به‌طور رسمی در اواسط دهه 70 پدیدار شد. اگرچه باید سال (1345شمسی) را سال آغاز فعالیت لیزینگ در ایران دانست.

پس از انقلاب نیز محدودشدن عملیات لیزینگ تنها به دو شرکت و عدم امکان گسترش و رونق آن، به‌رغم مشروعیت یافتن در قانون عملیات بانکی بدون ربا (تحت عنوان اجاره‌ به شرط تملیک) تا سال 1373 ادامه داشت. در این سال اولین هسته تشکیلات خصوصی لیزینگ که در اواخر سال 1370 تاسیس شده بود، شروع به فعالیت کرد. به طور کلی، نقش صنعت لیزینگ در اقتصاد کشور بسیار ناچیز بوده و جهش شدید و تحول محسوس و یکباره در این مقوله از نیمه دوم 1379 اتفاق افتاده و شرکت‌های لیزینگ وارد بازار شدند.روند رو به رشد صنعت لیزینگ تا به‌آنجا پیش رفت که حجم تسهیلات لیزینگ در پنج سال 10برابر شد، اما سال طلایی این صنعت همان سال 84 است. این روند بنا بر دلایلی ادامه نیافت. لیزینگ‌ها علاوه‌بر اینکه ابزاری برای فروش هستند، می‌توانند به افزایش تولید کمک کنند. این صنعت بدون ایجاد نقدینگی جدید، رفاه عمومی جامعه را ازطریق واسطه‌گری بین تولیدکننده و مصرف‌کننده افزایش می‌دهد.در این میان تورمی به وجود نمی‌آید و با افزایش تولید ناشی از فروش، اشتغال‌زایی نیز ایجاد می‌شود.
با وجود مزایای فوق برخی عوامل مانند عدم تامین منابع مالی ارزان‌قیمت، صدور مجوزهای سالانه برای شرکت‌های لیزینگ در ابتدا، نرخ سود، عقود مربوط به عملیات لیزینگی و رکود اقتصادی باعث فراگیری رکود در این صنعت شد.پس‌از آنکه فاصله بین نرخ سود در بانک‌ها و شرکت‌های لیزینگی کاهش یافت، عملا شرکت‌ها حاشیه سودی برای فعالیت‌های لیزینگی نداشتند و منابع‌شان در اندازه‌ای نبود که این فعالیت‌ها را گسترش دهند. تا جایی که در یکی دو سال ابتدای رکود، تنها به وصول مطالبات مشغول بودند.
با این اوصاف، علل عدم گسترش لیزینگ‌ها در سال‌های اخیر‌، پرسشی است که چند تن از مدیران شرکت‌های لیزینگ به آن پاسخ می‌دهند.